Inmiddels leven we in 2025, een Heilig Jaar. Paus Franciscus heeft er een bul
voor geschreven met als thema ‘Pelgrims van hoop’. Hoop zegt hij, is universeel, iets dat alle mensen kennen. Hoop beschrijft hij als een verlangen en een verwachting. Mensen hopen op mooi weer en op gezond oud worden.
Verschil tussen optimisme en hoop
Een optimist kijkt op het leven vooruit op basis van de ervaring van het goede leven dat hij probeert vast te houden. Het zoekt als vertrekpunt het verleden als zicht op de toekomst. Hier past het gezegde dat ‘het glas niet half leeg is, maar half vol’. Hoop wordt daarentegen geboren in de ervaring van de leegte en de verlatenheid. Zij vertrekt vanuit een heden en verleden dat losgelaten moet worden om toekomstperspectief te vinden. Hoop is verwachtingsvol naar de toekomst.
Christelijke hoop
De christelijke hoop gaat nog wat verder. Die hoop koppelt de paus aan Gods liefde. Omdat God ons heeft liefgehad en altijd liefheeft, kunnen wij hopen op het eeuwige leven. Christelijke hoop heeft een naam: Jezus Christus. Jezus, een concrete mens, is onze hoop. Een leven dat evenwel in menselijk opzicht mislukt lijkt, is in christologisch opzicht juist gelukt. Kwetsbaren en armen lijken er in dat opzicht het beste vanaf te komen want Jezus kiest hen uit met wie Hij zich identificeert. Christelijke hoop wordt verbonden met gerechtigheid. Een gemeenschap waar hoop leeft is een gemeenschap waar gerechtigheid woont. De christelijke hoop reikt voorbij de dood naar het eeuwige leven.
Tekenen en wensen
Paus Franciscus schrijft vervolgens over de tekenen van de tijd. Hij noemt ze niet; hij nodigt ons uit om ze te zoeken. Zien wij, tegenover de onheilstekenen van oorlogen, klimaatverandering, politieke spanningen en toegenomen haat, ook tekenen van hoop? Zoals de bomen die uitlopen en de lente aankondigen?
De paus heeft ook wensen: Hij hoopt dat het Jubeljaar ons tot vrede-stichters maakt en dat we hoopvol naar de toekomst blijven kijken. Daaraan koppelt hij openheid voor het leven; het leven durven doorgeven en kinderen in liefde ontvangen. Daarvoor is het nodig het individualisme te overwinnen. Ook roept hij ons op om zelf tastbare tekenen van hoop te worden voor allen die in moeilijke omstandigheden verkeren; gevangenen, armen, sombere mensen, zieken, migranten, jongeren en senioren. Zoals wij hoop ontlenen aan Gods liefde voor ons, zo mogen die mensen hoop vinden als zij onze liefde ervaren en daarmee op het spoor komen van Gods liefde.
Anker
Dit thema voor het Jubeljaar reikt ons de hoop aan als een betrouwbaar anker voor onze ziel. Dat anker haakt zich vast in de toekomst van Gods Koninkrijk. Wanneer we dat anker van de hoop binnenhalen, komen we steeds dichter bij die toekomst…
Diaken Albert Soeterboek